#unutMADIMAKlımda
2 Temmuz 1993’te Pir Sultan Abdal Şenliklerine katılmak için Sivas’a giden aydın ve sanatçıların kaldığı Madımak Oteli‘ne yapılan saldırı ülkemiz yakın tarihinde yaşanan en gerici katliamlardan biriyle sonuçlanmıştı. Gerici faşist güruh tarafından bütün dünyanın gözleri önünde binanın yakılması sonucunda 33 aydın ve sanatçı yaşamını yitirmişti. Bu katliam hala yakalanamayan sanıkları, açığa çıkarılmamış ilişkileri, unutturulma çabaları ve sorulmamış hesabıyla halkımızın yüreğini dağlamaya devam ediyor.
Katliamda yaşamını yitiren 33 aydın ve sanatçı:
Muhlis Akarsu (sanatçı), Muhibe Akarsu (Muhlis Akarsu’nun eşi), Gülender Akça, Metin Altıok (şair, yazar, felsefeci), Mehmet Atay (gazeteci, fotoğraf sanatçısı), Sehergül Ateş, Behçet Sefa Aysan (şair), Erdal Ayrancı, Asım Bezirci (araştırmacı, yazar), Belkıs Çakır, Serpil Canik, Muammer Çiçek (aktör), Nesimi Çimen (şair, sanatçı), Serkan Doğan, Hasret Gültekin (sanatçı), Murat Gündüz, Gülsüm Karababa, Uğur Kaynar (şair), Emin Buğdaycı (şair), Asaf Koçak (karikatürist), Koray Kaya, Menekşe Kaya, Handan Metin, Sait Metin, Huriye Özkan, Yeşim Özkan, Ahmet Özyurt, Nurcan Şahin, Özlem Şahin, Asuman Sivri, Yasemin Sivri, Edibe Sulari (sanatçı), İnci Türk.
- Katliam öncesinde çeşitli gruplar tarafından dağıtılan bildirilerde “Gün Müslümanlığımızın gereğini yerine getirme günüdür”, deniliyordu.[1]
- Otelin önünde biriken güruh “Cumhuriyet gidecek, şeriat gelecek”, “Şeriat gelecek, zulüm bitecek”, “Cumhuriyet Sivas’ta kuruldu, Sivas’ta yıkılacak”, “Sivas laiklere mezar olacak” sloganlarını atıyordu.[2]
- “Güruhu sakinleştirmek adına konuşan belediye başkanı ne kadar reddetse de ‘gazamız mübarek olsun’ sözüyle adeta çığırtkanlık yapıyordu.”[3]
- “Birimize bir şey olursa kalanlar ne yapar diye sorulduğunda, ‘kalanlar, ölenler için şiirler yazar,’ denilerek bekleniyordu ölüm” (Aziz Nesin)
- “Refah Partisi Meclis üyesi olduğunu öğrendiğim Cafer Özçakmak ‘Asıl öldürülecek hayvan burada’ dedi ve tam kurtuluyorum derken artık Sırat Köprüsü’nde gibiydim.” [4]
- 2 Temmuz 1993’te Sivas’ta yer alan tugayda 6 bin asker bulunmasına rağmen katliam öncesinde çok sınırlı sayıda asker sevk edilmişti ve sevk edilen askerlerin tamamı acemi erlerdi. Dönemin tugay komutanı katliamdan valiyi sorumlu tutarak “vicdanen rahat” olduğunu ve “yapabilecekleri her şeyi” yaptıklarını söylemişti.[5]
- Dönemin Cumhurbaşkanı; “Halkla güvenlik güçlerini karşı karşıya getirmeyiniz,” talimatı vermiş, “Olay münferittir. Ağır tahrik var. Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmiş… Güvenlik kuvvetleri ellerinden geleni yapmışlardır… Karşılıklı gruplar arasında çatışma yoktur. Bir otelin yakılmasından dolayı can kaybı vardır”, diyordu.[6]
- Dönemin Başbakanı, Madımak Oteli’nde yaşananların ardından “Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir” demişti.[7]
- Madımak Oteli’nin alt katına bir kebapçı açılmıştı.
- Katliam için biriken kalabalığın 15 bin kişi olduğunu yazıyordu gazeteler. Ancak çok sınırlı bir sayıda kişiye dava açıldı, bunlardan 123’ü kesin ceza aldı.
- Ankara 1 Nolu DGM’de görülen davanın iddianamesinde olayların nedeni, “şenliklere katılanlar” olarak gösterildi, Aziz Nesin’in varlığı “eylemin hazırlayıcı sebepleri” arasında sayıldı.[8]
- Tutuklu sanıklar mahkeme salonlarında bozkurt işareti yapmışlardı.
- Bir dönem Adalet Bakanı sıfatını taşıyan bir kişi sanıkların avukatlığını yapmış, canileri hapishanede ziyaret etmişti.
- Diğer sanık avukatlarından 8 tanesi AKP milletvekilliği yaptı[9]
- Tahliye edilen pek çok sanık daha sonra tutuklanmaları gerektiğinde bulunamamıştı.
- Halkın tepkileri sonucu Kebapçı dükkanı kapatılmış ve otel kamulaştırılmıştı.[10]
- Dönemin Sivas Belediye Başkanı, “Pir Sultan Şenliği diye sağa sola kafir Marks’ın resimlerini asarlarsa, komünist propaganda yaparlarsa sivas halkı ne yapsın…” demişti.[11]
- 2010 yılında Madımak Oteli Bilim ve Kültür Müzesi haline getirildi ve yerleştirilen panoya katliamı yapanlar arasında bulunan 2 kişinin ismi de eklendi. Açılışı yapan dönemin valisi “olaya insan merkezli baktıklarını, hiçbir ayrım yapmadıklarını” söylemişti[12]
- Katliamın 1 numaralı sanığı sıfatıyla kırmızı bültenle aranan dönemin Refah Partili Belediye Meclis üyesi Cafer Erçakmak’ın Sivas’ta, kent merkezinde öldüğü ortaya çıktı (2011). Katilin öldüğü ev karakola 500 metre mesafedeydi.[13]
- 8 Aralık 2011’de CHP tarafından verilen zaman aşımı sürecine ilişkin yasa teklifi AKP milletvekilleri tarafından reddedilmişti.[14]
- Sivas Katliamı Davası 13 Mart 2012’de zaman aşımından dolayı düştü. “Dönemin başbakanı Tayyip Erdoğan ‘hayırlı olsun’ dedi ve başka bir şey demedi”.[15]
- Dönemin Sivas Belediye Başkanı AKP’nin Alevi açılımı sürecinde Devlet Bakanı başkanlığında yapılan Madımak toplantısına davet edildi.[16]
[1] https://gaiadergi.com/2-temmuz-1993-unutmadik-unutturmayacagiz/
[2] https://www.evrensel.net/haber/325132/dunden-bugune-sivas-katliaminin-24-yili
[3] Katliamdan sağ olarak kurtulan Aziz Nesin’in anlatımlarından: https://onedio.com/haber/aziz-nesin-anlatiyor-2-temmuz-1993-te-madimak-oteli-nde-neler-yasadim–538413
[4] Aziz Nesin, https://onedio.com/haber/aziz-nesin-anlatiyor-2-temmuz-1993-te-madimak-oteli-nde-neler-yasadim–538413
[5] https://bianet.org/bianet/siyaset/136959-sivas-in-sorumlusu-devlet-mi
[6] http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/2-temmuz-1993-sivas-devlet-yobaz-isbirligi-haberi-30389
[7] https://www.evrensel.net/haber/284169/2-temmuz-1993te-sivas-madimak-otelinde-ne-oldu
[8] http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/07/150702_sivas_1993
[9] http://listelist.com/1993-sivas-katliami-neler-oldu/
[10] http://www.internethaber.com/madimak-olayi-nedir-sivas-katliaminin-24ncu-yildonumu-1789563h.htm
[11] http://siyasihaber3.org/sivas-katliamini-korukleyen-temel-karamollaoglu-saadet-partisine-baskan-oldu
[12] http://listelist.com/1993-sivas-katliami-neler-oldu/
[13] http://www.hurriyet.com.tr/insanlari-yaktigi-ilde-oldu-18230619
[14] http://bianet.org/bianet/siyaset/136725-sivas-ta-zamanasimina-akp-destegi
[15] Aziz Nesin, https://onedio.com/haber/aziz-nesin-anlatiyor-2-temmuz-1993-te-madimak-oteli-nde-neler-yasadim–538413
[16] http://haber.sol.org.tr/devlet-ve-siyaset/2-temmuz-1993-sivas-devlet-yobaz-isbirligi-haberi-30389
Bu yazı ODTÜlüler Bülteni‘nde yayımlanmıştır.