Avrupa Andıcı, Erdal Noyan
Seyahatname sözcüğünü kendi âlemimde Seyahatnağme diye telaffuz ederim. Bu adlandırmada bana “nağme” terennüm ettiren, yaptığı gezileri ballı budaklı anlatarak zamanda ve mekânda anlık uçuş ve konuş fırsatları ikram eden usta gezi yazarlarının başarıları olsa gerek.
Avrupa Andıcı bu yoldaki kanaatlerimi pekiştirdi, sabitleştirdi.
Çünkü klasik gezi yazısı anlatılarına yeni şeyler ekliyor bu eser. Bahsettiğim zamanlar ve mekânlar arası geçişkenliklerin üstüne yeni hayal havuzları bina ediyor, ettiriyor. Böylece, enlem ve boylamda oluşan genişlik, ufkun ve sonsuzluğun derinleşmesine doğru yol alıyor.
Şöyle somutlaştırayım söylediklerimi: Erdal Noyan, pek çok seyyahın genellikle yaptığı gibi, gezdiği yerlerdeki gördüğü, duyduğu, düşündüğü şeyleri parça pörçük aktarmakla, yansıtmakla yetinmiyor. Sadece coğrafi sınırları adımlayıp aşmıyor, onlardan öte, aklın, zihnin, muhayyilenin sınırlarına müdahale ediyor. Bu anlamda, elinizdeki kitap bağlamında Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Danimarka, Norveç, İsveç veya Finlandiya haritada bir sınır, coğrafyada bir kara parçası, tarihte bir figür, kültürde bir unsur, folklorda bir yaşama biçimi, fotoğrafta bir görsel, vb. değil, hatta bunların hepsi de değil, hepsinden ötesidir.
Noyan’ın bu nitelikli helezonik kurgusunda dikkatlerden kaçmayan birkaç nokta var: Farklı kültürel eserler üzerinden ülkeler ve medeniyetler arası ilişkilendirmeler yapıyor. Bir yazınsal tür olarak gezi yazısının sınırlarını deneysel oyunlara tabi tutuyor. Ama en önemlisi, bu metinler bir şairin elinde yoğuruluyor…
Şimdi gelin kendimizi şair gezginimizin satırlarına teslim edip okuma eyleminin keyfini çıkaralım…
İçindekiler
Avrupa’ya Giriş
Avrupa Neresi
Düsseldorf’ta Türk Döneri
Köln’deki Alman Kadın
Köln Katedrali
Köln Suyu
Almanya’ya Akın
Almanya Türkleri
Paris’e Giriş
Satılık Eyfel
Işıklı Eyfel
Aşk Kilidi Köprüsü
Şanzeliye Yürüyüşü
Giyotin Meydanı
Notre Dame Katedrali
Paris’te Türk Çayı
Paris’i Kötülüyoruz
Bohemlerin Semti
Paris Komünü
Nazım Hikmet’in Parisi
Paris’te İstanbul’u Özlemek
Parisli Satıcılar
Vendome Sütunu
Napolyon’la Ceezzar
Denizden Çalınmış Ülke
Kanallar Kenti Amsterdam
Amsterdam Kuzey Denizi’ne
Volendam Huzuru
Lale kardeşliği
Belçika’nın Birliği
Avrupa’nın Başkenti
Atom Anıtı ve Heysel
Beyaz Kuğulu Brüj
Dantel ve Çikolata
Lüksemburg Büyük Dükalığı
Kopenhang’a Giriş
Mutluluk Duvarı
Küçük Denizkızı
Malmölü Doğan
Su Koridorundan Oslo’ya
Oslo Yürüyüşü
Oslo’da Türk Dondurmacılar
Holmenkollen Yağmuru
Vigeland’ın Taş İnsanları
Utoya Kıyımı
Vikinglerin Taşları
Norveç’in Samileri
Norveç’in Eski Başkenti
Bergen’den Flama
Stockholm’de Çin Çeliği
Yolu İsveç’e Düşen Türkler
Martılar Eşliğinde Finlandiya’ya
Helsinki’ye Gökdelen
Şebnem Hanımın Finleri
Porvoo’lu Tarık Usta
Beyaz Zambaklar Ülkesi
Finlerle Türklerin Benzerlikleri
Sömürgen Robinson