ŞİİR, SOMUTTAN SOYUT OLANA GEÇİŞTİR, Veysel Çolak
Sözcükleri, o sözcüklerin anlamlarını, dilin cümle yapılarını, noktalama imlerinin görevlerini, yazım kurallarını… bilen kişi için dil somuttur. Şair, somut olan gerçeklikle ve somut
olan dille soyutlamalara gider. Bunu başardığı oranda da güçlü şiirler yazabilir. Böyledir ama dilin somutluğundan kopmayıp gazete haberi niteliğindeki metinlerin şiir olmadığı hâlâ
anlaşılmış değil.
Cemal Süreya’nın şu dizeleri üzerine düşünülebilir:
“Ne zaman hürlüğün barışın sevginin aşkına Bir cigara atmışsak denize Sabaha kadar yandı durdu”
Ne aşkına olursa olsun, denize atılan bir
sigara sabaha kadar yanıp durmaz. Bu dizelerde yapılan soyutlama, somut olandan tam bir kopuştur. Denize atılan sigarının yanmayı sürdürmesi “hürlük, barış, sevgi” gibi olmazsa
olmaz değerlere ve bu değerler için verilen savaşımın sürekliliğine gönderme yapmaktadır. Çağrışımsal anlamdır bu. Çağrışımsal olmalıdır şiirlerin içerdiği anlam. (27.2.19)
KENDİ AĞZINI BURNUNU KIRABİLEN, ŞAİR OLUR!
Cemal Süreya, “Üvercinka’dan tahammül edemediğiniz beş dize söyler misiniz?” sorusuna yanıt verirken dize yerine kötü bulduğu şiirlerinin adını veriyor: “Beş altı değil de üçünü söyleyeyim.
‘San’, ‘Gül’, ‘Dalga’. İstersen beş de yapayım. ‘Güzelleme’yi ve ‘Süveyş’i de ekleyelim. Haydi altı olsun: ‘İngiliz’. Çok kötü şiirler var Üvercinka’da. Sözgelimi ‘Şiir’ adlı parça. Başarısız hece şiirlerini andırıyor. Ayrıca benim havama uygun değil. ‘Sizin Hiç Babanız Öldü mü?’ de öyle. Bir şey anlatıyor ama çok ilkel. ‘Nehirler Boyunca Kadınlar Gördüm’ de kötü bence. Asıl önemlisi benim değil. ‘Şarkısı Beyaz’ı (ilk şiirim), ‘Üç Adet Yıldız’ı almadığım kitaba bunları hangi akılla sokmuşum acaba? Onlar da kötü aslında. Şu dizeye kimse tahammül edemez: “Bir yandan sevgilerini sebil ediyorsun sıcak” (Elma) Yalnız şiiri değil, kitabı da batırıyor.
Tabi daha bir sürü kötü şiirim var. Ama onlar benim; onlarda ben’im.” Kargalaşıp şiirini Anka görenler Cemal Süreya’nın “Şair, bir tavırdır ve şiirinin de üstünde bir yerdedir…” sözünü anlasalar keşke. O zaman belki bir- iki şiirleri olur. Cemal Süreya, kendi ağzını burnunu kırdığı için şairdir.
(21.2.19)
About Post Author
