Antakyalı Valens

120 175 yılları arasında yaşamış Antakyalı bir astrolog Vettius Valens. Kendisi hakkında bilinenler sadece kendi eserinden elde edilen veriler.

Onu tanımlamak için ismini kullananlar İngilizcede “Vettius Valance of Antioch”, Fransızcada “Vettius Valens d’Anticohe” der.
Antakyalı Valens, astrolojik araştırmaları için yaşadığı dönemde birçok astrologa ev sahipliği yapan, “Astrolojinin Vatanı” olarak bilinen Mısır’ı gezmiş, İskenderiye’de yaşamış; gördüklerini, öğrendiklerini bir Antolojide toplamış. Anthologiae…

Antolojinin günümüze kalan üç adet el yazmasının tamamı 1300 yılından sonra ve kimi yerlerde dağınık olduğu söylense de güvenilir ve eksiksiz kabul edilmekte.

İskenderiyeli Yunan matematikçi, coğrafyacı ve astronom Batlamyus ölümünden sonraki yüzyıllarda Helenistik dönemin astroloji devi olarak kabul edilmiş olsa da Antakyalı Valens’in Antolojisi’nde açıklanan yöntemlerin dönemin gerçek pratik astrolojisi olduğu söylenir.

Kaliforniya Devlet Üniversitesi’nden Mark Riley, “Bir Vettius Valens” başlıklı makalesinde Antakyalı Valens’in Anthologiae’sinin antik çağdan günümüze kalan “en uzun” astrolojik metin olduğunu yazar. Mark Riley bu eserin hazırlanmasının 20 yıl kadar bir zaman aldığını aktarır.

Mark Riley, Anthologiae’nin dokuz (9 ayrı kitap da denilebilecek) bölümden oluştuğunu ve her kitabın hangi zaman dilimi içinde yazıldığını listeler. Riley’nin 170 yılında yazıldığını tahmin ettiği altıncı kitapta ise şiirsel alıntılar da vardır.

Anthologiae’nin birçok bölümü antik dünya hakkında bilgiler de içerir. Burçların listesini veren ya da yıldızların ve işaretlerin etkisini gösteren bölümler örnek gösterilir.

Anthologiae’nin en önemli özelliklerinden birisi de kendinden önceki dönemlerde yaşamış otoritelerin görüşlerine yer vermiş olmasıdır.

Mark Riley, bu otoriteleri şöyle listelemiş makalesinde:
Abraham, Apollinarios, Aristarchus, Asklation, Asklepios, Critodemus, Euctemon, Hermeias, Hermippos, Hipparchus, Hypsicles, Kidens, Atinalı Meton, Nechepso, Orion (hakkında bilgi bulunamayan), Philip, Seuthes, Soudines, Thrasyllos, Timaios, Zoroaster…

Tüm okuyucuların geçmiş bayramını kutlar; sağlıklı, mutlu nice bayramlar dilerim…

Vecihe Akdoğan’ın “İskenderun Şehrine Elveda” isimli şiirinden
(…)
Bir mayıs gecesi bütün arkadaşlarla birlikte
Toplanmıştık limana yakın bir evde
Yarıkkaya esti yağmur başladı
Ziyafet çoğaldı sohbetler arttı
Öterdi dalgaların Hış… Hış…
Ne bu coşuş ve fışkırış?
Kalbimin dinmez bir sesiydi
Duygularımın inleyen nefesiydi
(…)